Een belangrijk instrument om te zorgen dat het aantal suïcides in Nederland daalt, is wetenschappelijk onderzoek. Waar mogelijk bevordert en ondersteunt de IvdV stichting het uitvoeren van onderzoek en heeft met name oog voor de impact die de resultaten van dit onderzoek kan hebben. Met die resultaten moeten professionals, naasten en mensen zelf handvatten krijgen om tijdig te handelen.

Activiteiten in dit kader krijgen gestalte in de vorm van het geven van steun wanneer onderzoeken worden aangevraagd, het participeren in adviescolleges, werkgroepen en begeleidingscommissies die zich bezighouden met onderzoek.

Activiteiten zijn:

Onderzoeksprogramma Suïcidepreventie ZonMw

Wij hebben meegewerkt aan het eerste programma Suïcidepreventie 2017-2019 van ZonMw voor onderzoek gericht op het terugdringen van het aantal suïcides in Nederland. In dit programma stond de ontwikkeling van kennis centraal: kennis die bijdraagt aan de vermindering van het aantal zelfdodingen.

Het huidige programma Suïcidepreventie 2023-2025 bouwt voort op de geleerde lessen maar legt een ander accent, namelijk de toepassing van bestaande kennis en data. Het doel is de ontwikkeling van Kennisnetwerken in de zorg/ ggz en in het sociaal domein. Hiermee wordt aangesloten bij de Derde Landelijke Agenda Suïcidepreventie.

Werkgroep ‘Nieuwe richtlijn suïcidaliteit’

Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie wordt momenteel door het Trimbos gewerkt aan het ontwikkelen van nieuwe richtlijn voor suïcidaliteit. Met deze richtlijn wordt beoogd, concrete aanbevelingen te geven voor preventie, diagnostiek en behandeling van suïcidaal gedrag.

Er zijn verschillende aanleidingen voor herzien van de huidige richtlijn. Sinds de publicatie van de laatste versie van de richtlijn (2012) is er nieuwe wetenschappelijke literatuur verschenen, die aanleiding geeft om de aanbevelingen te herzien. Ook zijn er recente ontwikkeling in wetgeving, zoals de wet verplichte ggz, die vragen om aanpassingen. Naast de behoefte om de huidige modules te herzien, ontbreekt op dit moment het onderwerp preventie. Deze argumenten tezamen waren aanleiding voor de om de richtlijn te herzien.

In de werkgroep die de ontwikkeling van de richtlijn begeleidt is de IvdV stichting vertegenwoordigd.

‘Psychosociale autopsie’

De psychosociale autopsie is een beproefde methode die internationaal wordt ingezet om meer te leren over de achtergrond van suïcides. In deze methode worden gesprekken gevoerd met nabestaanden en op gestructureerde wijze uitgevraagd welke factoren een rol speelden, zowel van de kant van het slachtoffer als in de familie, zorg of dienstverlening waar de persoon mee te maken had. Doel is leren en, aan de hand van de resultaten, het nemen van maatregelen zodat nieuwe gevallen worden voorkomen. Het is de bedoeling en de verwachting dat de psychosociale autopsie, SUPRANET GGZ en het nog te ontwikkelen lerend netwerk jeugd elkaar over en weer zullen versterken.

Door 113 is een onderzoek gedaan naar psychosociale autopsie in Nederland. Inmiddels is dit onderzoek afgerond en is 113 bezig om dit instrument geleidelijk op grotere schaal te implementeren. Op basis van de resultaten hiervan zullen jaarlijks aanbevelingen gedaan voor een betere suïcidepreventie.

De IvdV stichting had zitting in de begeleidingscommissie van het onderzoek en zal ook deelnemen aan de Expertraad.

SURE-net

SURE-Net (Suicide Research the Netherlands) is een consortium van Nederlandse wetenschappers dat is opgericht om het aantal suïcides in Nederland te verminderen. Huidige partners in SURE-Net zijn 113 Zelfmoordpreventie, Amsterdam UMC in de hoedanigheid van VUmc Psychiatrie, VU afdeling Klinische, Neuro en Ontwikkelingspsychologie en het Trimbos Instituut. SURE-net houdt een aantal keren per jaar een zogeheten summit, waar actuele ontwikkelingen rond en resultaten van onderzoek worden besproken. De IvdV stichting is bij deze bijeenkomsten aanwezig.